BÀI 16. SÓNG. THỦY TRIỀU. DÒNG BIỂN.

I/ Sóng biển

- Sóng biển là một hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.

- Nguyên nhân chủ yếu tạo nên sóng là gió.

- Sóng thần: là sóng thường có chiều cao khoảng 20 – 40 m truyền theo chiều ngang với tốc độ khoảng 400 – 800 km/h. Nguyên nhân gây ra sóng thần là do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển, ngoài ra còn do bão.

II/ Thủy triều

- Thủy triều là hiện tượng dao động thường xuyên, có chu kì của khối nước trong các biển và đại dương.

- Nguyên nhân sinh ra thủy triều: do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.

- Khi Mặt Trăng, Mặt Trời, Trái Đất thẳng hàng thì dao động thủy triều là lớn nhất. Lúc đó Trái Đất sẽ thấy Mặt Trăng là không trăng hoặc trăng tròn.

- Khi Mặt Trăng, Mặt Trời, Trái Đất vuông góc thì dao động thủy triều là nhỏ nhất. Lúc đó Trái Đất sẽ thấy Mặt Trăng là trăng khuyết.

III/ Dòng biển

- Các dòng biển nóng thường phát sinh ở hai bên bờ Xích đạo, chảy về hướng tây, gặp lục địa chuyển hướng chảy về phía cực.

- Các dòng biển lạnh thường xuất phát từ vĩ độ 30 đến  40, gần bờ đông của các đại dương và chảy về phía Xích Đạo.

- Hướng chảy của các các vòng hoàn lưu (trong khoảng vĩ độ thấp) ở bán cầu Bắc theo chiều kim đồng hồ, ở bán cầu Nam thì ngược lại.

- Các dòng biển lạnh ở Bắc bán cầu từ vùng cực men theo bờ tây của đại dương, chảy về xích đạo

- Ở vùng gió mùa thường có các dòng biển đổi chiều theo mùa.

- Các dòng biển nóng và lạnh đối xứng qua bờ các đại dương.